Xin việc, Du học và Định cư Canada – Ngành nghề: Y Tá – Điều dưỡng (Nursing)
Thông tin và phân tích trong bài viết sau được OTop10 tổng hợp từ các chuyên gia và Y tá đang hoạt động trong lĩnh vực liên quan tại Canada.
Key words:
– Nursing: lĩnh vực, hoặc công việc Y tá & điều dưỡng.
– Nurse: Người Y tá (thường là người hành nghề y tá ở Canada sau khi có chứng chỉ / license)
– License: các loại chứng chỉ, giấy phép hành nghề
Credits / Đóng góp của các chuyên gia & người trong nghề tại Canada:
– Mr. Daniel Pham: Chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn và chăm sóc sức khoẻ. Công việc chính của Mr. Daniel Pham có bao gồm việc dự báo và phân tích về mảng công việc Nursing.
– Mr. Quynh Nguyen: Chuyên gia tư vấn nghề nghiệp, du học, & định cư Canada.
– Ms. Kim Ngân: Licensed Nurse
– Ms. Tessa Luu: Licensed Nurse
– Ms. Tracy Vtp: Licensed Nurse
A. Mở đầu: Triển vọng nghề nghiệp trong dài hạn của ngành Nursing
(Theo Mr. Daniel Phạm) Canada và Mỹ hiện nay bước vào giai đoạn thiếu nurse trầm trọng. Riêng Canada cũng bị ảnh hưởng của thị trường Mỹ vì nhiều nurse qua Mỹ làm việc.
Thiếu nurse do 2 lý do chính: thứ nhất là do nhu cầu tăng từ baby boomer ( số lượng người già tăng dần), thứ hai là đội ngũ nurse cũng dần lão hóa, tới tuổi về hưu.
Trước tiên, Daniel khẳng định khá lạc quan là nếu học nurse thì khả năng kiếm việc làm sau khi ra trường rất cao.
Học ngành nurse đòi hỏi phải có một số cá tính như kiên nhẫn và cũng phải có lòng thương người. Nếu chỉ xin vào để ra trường kiếm được việc thì không trụ được lâu.
Hiện nay có 2 mảng của nurse có nhu cầu cao là về oncology (ung thư) và geriatrics (chăm sóc cho người già). Nếu trong thời gian đi học, các bạn tập trung vào 2 mảng này thì sau khi ra trường rất dễ kiếm việc.
Hiện nay trên thị trường có một số công ty thuê nurse để chích thuốc và chăm sóc cho bệnh nhân. Các công ty lớn như AmerisourceBergen (mình làm finance tại đây), Mckesson, Shopper Drug Mart, Aim, Coverdale tập trung vào các biệt dược .
Ngoài ra, các công ty chăm sóc tại nhà cho bệnh nhân cũng rất nổi tiếng như Nurse at home, Homeinstead….cũng thường xuyên tuyển nurse. Các công ty khác như Bayshore, Concept Sante, VON là những công ty lớn thường có nhu cầu tuyển dụng cao và làm việc trực tiếp với các công ty dược phẩm. Đặc biệt là VON dù là tổ chức phi lợi nhuận nhưng có ngân sách tuyển dụng rất lớn.
Nói tiếng Anh giỏi thì có ưu thế, tuy nhiên rất nhiều công ty cũng tuyển người biết nói tiếng Hoa hoặc tiếng Việt để chăm sóc bệnh nhân không thể nói tiếng Anh.
Tóm lại, nếu các bạn qua Canada và muốn chọn học một ngành đang và sẽ có nhu cầu tuyển dụng cao, job khá tốt và dài lâu thì Nurse là một sự lựa chọn khá tốt và ít rủi ro.
B. Kế hoạch học tập ngành Nursing:
(Theo Mr. Daniel Pham): Có 2 hướng học nursing chính là học tại đại học và học tại cao đẳng. Chương trình đại học thông thường là 4 năm và chương trình cao đẳng thông thường là 2 năm.
Lợi thế của chương trình đại học: nurse ra từ đại học sẽ có nhiều cửa hơn khi lên cao làm quản lý trong tương lai. Thời gian học thêm 2 năm cũng giúp cho sinh viên thấy được chính xác mình muốn tập trung vô mảng nào của nursing, và thời gian thêm đó cũng giúp cho người nurse tương lai học được thêm nhiều thứ so với 2 năm ở college.
Bất lợi của chương trình đại học: phải học thêm 2 năm và chi phí cũng phải thêm 2 năm. Nếu cho sinh viên du học thì cũng phải chi thêm cho 2 năm này
Lợi thế của chương trình cao đẳng: tập trung chuyên sâu vào mảng clinical là mảng phục vụ bệnh nhân. Nurse sẽ lo học các kĩ năng chuyên môn về chăm sóc bệnh nhân. Học ra trường sớm, chỉ cần 2 năm, mau đi làm kiếm lại tiền đã đầu tư.
Bất lợi: nếu muốn thăng tiến cao lên các vị trí quản lý cao hơn thì hơi khó, tuy nhiên có thể quay lại trường học các lớp nâng cao và các lớp quản lý. Daniel khuyên các bạn du học sinh học cao đẳng để tiết kiệm tiền, nếu sau khi tốt nghiệp, đi làm có vốn thì học nâng cao.
(Theo Mr. Quynh Nguyen): Học đại học hay cao đẳng đều tốt, tuỳ năng lực và tài chính. Có cả lựa chọn học chuyển tiếp cao đẳng lên đại học, theo thoả thuận giữa các trường cao đẳng và đại học. Đây cũng là một cách giải quyết vấn đề đầu vào khó của đại học Nursing và khả thi hơn cách xin trực tiếp vào đại học nursing vì ngành này ở đại học hay đòi điểm cao trong khi sinh viên học Phổ thông trung học tại VN thường có điểm trung bình khá thấp so với các nước khác.
Học ngành Nursing yêu cầu nhiều kiến thức về Toán, Hoá, Sinh học. Đối với các bạn không thích học Hoá, Sinh học thì cần tính toán kĩ khả năng theo học. Ngành học này liên quan đến mạng sống của con người nên cũng cần có tâm và nỗ lực khi học & làm việc, nếu không cũng có rủi ro nghề nghiệp. Học gì và làm gì thì cũng cần sự yêu thích để có thể thành công.
Ngành này một số tỉnh / trường hạn chế sinh viên quốc tế nhưng cũng có nhiều trường tốt nhận. Ở tỉnh Ontario có khá nhiều chương trình nhận sinh viên quốc tế.
C. Các vấn đề cần quan tâm khác:
(Theo Mr. Quynh Nguyen): Học ngành Nursing này khi tốt nghiệp sẽ cần thi một số kì thi lấy license / chứng chỉ để hành nghề hợp pháp. Yêu cầu để được đăng kí thi của các kì thi này cũng khá khắt khe. Trong các lĩnh vực bị quản chế (regulated) như ngành nursing thì cần phải đậu các kì thi để có chứng chỉ mới có thể hành nghề. Việc lấy chứng chỉ trong ngành nursing để hành nghề không giống nhiều ngành học khác chỉ cần tốt nghiệp cao đẳng đại học là có thể làm việc.
(Theo Mr. Quynh Nguyen & Ms. Kim Ngân): Nếu thi lấy license rớt lần thứ 2, sinh viên có thể phải học thêm một số khoá bổ túc kiến thức trước khi được thi lần thứ 3. Canada không cho phép sinh viên ngành nursing thi rớt 3 lần trong các kì thi lấy license / chứng chỉ hành nghề. Nếu rớt 3 lần sinh viên sẽ phải đăng kí học lại toàn chương trình học hoặc chọn một nghề nghiệp khác.
(Theo Tessa Luu): Kiến thức để thi License / chứng chỉ hành nghề thì do tự học là nhiều. Thời gian năm cuối vừa học vừa thực tập, là một giai đoạn vất vả vì vừa làm vừa học, vừa chuạn bị thi license. Khi thực tập trong năm cuối công việc vất vả nhưng không có hỗ trợ tài chính.
(Theo Ms. Kim Ngân): Đối với kì thi license, hoặc thi các môn trong chương trình học, tiếng Anh chuyên ngành là một chuyện, kĩ năng giao tiếp cũng rất quan trọng. Giáo khảo ít khi hỏi kiến thức khoa học đúng hay sai rõ ràng mà hay hỏi kiểu “Cách xử lý tốt nhất của bạn cho bệnh nhân”. Cũng giống như các kì thi Y khoa, chẩn đoán bệnh đúng là một phần, nhưng cách mình nói chuyện với bệnh nhân cũng rất quan trọng. Mà vấn đề giao tiếp này nhiều khi khác văn hoá, mình cho là mình đúng nhưng giám khảo không nghĩ vậy. Có một vài người bạn Canada cùng lớp, học lực được 80-90% điểm trên lớp nhưng vẫn rớt các kì thi của tỉnh, giờ phải học lại nghề khác. Đây là một ví dụ cho thấy việc học trên lớp rất khác so với đi thi. Nhưng nói chung, chỉ cần bạn ôn bài kĩ, suy luận logic, và thực tập nhiều thì quen với dạng đề, tỉ lệ đậu cao.
(Theo Kyle Tran): Học ngành nursing cực và có tỉ lệ bỏ học / chuyển ngành cao.
(Theo Ms. Kim Ngân): Đa số các Y Tá có license đều có việc làm, nhưng không phải trong thời gian ngắn là có việc, có bạn phải đến 1 năm mới có việc. Cách tìm việc thì đa dạng, có thể thông qua các đơn vị tư vấn nghề nghiệp, tự xin trực tiếp.
D. Kết luận:
Ngành Nursing là một ngành học có cơ hội việc làm tốt (nhu cầu cao, lương cao, bền vững trong dài hạn). Tuy nhiên học Nursing khá khó so với nhiều ngành khác, yêu cầu học tốt về Toán, Hoá, & Sinh học. Ngành Nursing ở Canada bị quản chế, yêu cầu giấy phép hành nghề để có thể làm việc, giấy phép hành nghề cũng khó khăn để thi nếu không học tốt, chỉ được thi 3 lần. Việc xin học vào ngành Nursing cũng khó khăn với sinh viên Việt Nam do một số trường, tỉnh không nhận sinh viên quốc tế, nơi nhận thì nhận ít. Đặc biệt nếu xin trực tiếp vào đại học sẽ khá khó khăn do bất lợi về điểm trung bình bậc phổ thông ở VN thấp so với các nước khác. Có thể chọn học cao đẳng, hoặc cao đẳng chuyển tiếp đại học để phát triển nghề nghiệp trong ngành nursing.
